Zgoda w sprawie mikroplastiku

Nowe rozporządzenie zapewni ochronę środowiska przy jednoczesnym zagwarantowaniu, że przemysł europejski będzie mógł nadal funkcjonować i rozwijać się w sposób zrównoważony.

Komisja z zadowoleniem przyjmuje wstępne porozumienie między Parlamentem Europejskim a Radą w sprawie wniosku Komisji dotyczącego uregulowania zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku granulatem z tworzyw sztucznych i zapobiegania mu w całym łańcuchu wartości, w tym podczas transportu, zwłaszcza na morzu. 

Do dziś wiele granulatów z tworzyw sztucznych jest traconych podczas codziennych operacji w instalacjach przeładunkowych lub podczas transportu, które trafiają do środowiska, w tym do morza, z powodu niewłaściwego obchodzenia się z nimi przez operatorów morskich i innych. Tak było na przykład podczas niedawnych wypadków na północno-zachodnim wybrzeżu Hiszpanii i na Morzu Północnym. Oczekuje się, że nowe przepisy zmniejszą straty granulatu z tworzyw sztucznych nawet o 74 proc., co pomoże zachować ekosystemy i różnorodność biologiczną, zmniejszyć zagrożenia dla zdrowia ludzkiego i poprawić reputację sektora. To z kolei przyniesie korzyści podmiotom gospodarczym, na przykład w sektorze rolnictwa, akwakultury i turystyki.

Aby zmniejszyć obciążenia administracyjne dla małych przedsiębiorstw, Komisja z powodzeniem opowiedziała się za ograniczeniem obowiązków certyfikacyjnych do przedsiębiorstw przetwarzających ponad 1500 ton granulatu z tworzyw sztucznych rocznie. Poniżej tego progu wymagane będzie jedynie oświadczenie własne. Ponadto mniejsze przedsiębiorstwa skorzystają ze specjalnej pomocy, aby pomóc im w przestrzeganiu tego nowego rozporządzenia.

Środki zapobiegające zanieczyszczeniu mikrodrobinami plastiku

Granulki z tworzyw sztucznych zanieczyszczają wodę i glebę, w tym grunty rolne, oraz szkodzą ekosystemom i różnorodności biologicznej. Po spożyciu mogą powodować fizyczne szkody lub śmierć gatunków morskich i przybrzeżnych, takich jak żółwie morskie, ptaki morskie i skorupiaki.

Mikrodrobiny plastiku są trwałe, mobilne oraz niezwykle trudne i kosztowne do usunięcia z natury. Występują one na całym świecie, nawet w odległych miejscach i w ludzkim ciele, budząc poważne obawy dotyczące wpływu wysokiego narażenia na zdrowie ludzkie.

Zbyt często ciężar spada na lokalne społeczności. W związku z tym podmioty gospodarcze i przewoźnicy będą musieli stosować najlepsze środki postępowania w celu zapobiegania stratom, ich powstrzymywania i usuwania. Środki te opierają się na najlepszych praktykach branżowych. Na przykład będą musieli zapewnić dobrą jakość zużytych opakowań i zaprzestać ich stosowania w przypadku wycieku lub przesiewania. Aby ograniczyć wycieki, będą musiały korzystać z urządzeń zlewnych, takich jak tace na wycieki, a gdy konieczne jest oczyszczenie, będą musiały korzystać z odkurzaczy o wystarczającej pojemności.

Aby wesprzeć mniejsze podmioty, mniej rygorystyczne wymogi będą miały zastosowanie do mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw, które stanowią znaczną część łańcucha dostaw granulatu.

Organy normalizacyjne opracują zharmonizowaną metodykę, aby pomóc podmiotom gospodarczym i przewoźnikom w monitorowaniu ich strat i eliminowaniu luk w danych. Zwiększy to odpowiedzialność i podniesie świadomość wpływu różnych praktyk na środowisko i zdrowie ludzkie.

Kolejne kroki

Parlament Europejski i Rada będą teraz musiały formalnie przyjąć nowe rozporządzenie, zanim będzie ono mogło wejść w życie. Następnie wejdzie ona w życie 20 dni po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE.

Kontekst

Potrzebę rozwiązania problemu zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku wskazano w strategii UE w zakresie tworzyw sztucznych, planie działania UE dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym i planie działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń. Podejście do osiągnięcia tego celu jest trojakie: ograniczenie zanieczyszczenia produktami z tworzyw sztucznych (ponieważ ulegają one rozkładowi na mikrodrobiny plastiku); ograniczenie stosowania celowo dodawanych mikrodrobin plastiku w produktach; oraz ograniczenie niezamierzonych uwolnień mikrodrobin plastiku.

Uzgodnione dziś tymczasowo przepisy wraz z ograniczeniami dotyczącymi celowo dodawanych mikrodrobin plastiku przyjętymi 25 września 2023 r. są pierwszymi środkami UE opracowanymi specjalnie w celu zwalczania zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku u źródła.

Łącznie przyczyniają się one do osiągnięcia celu, jakim jest ograniczenie uwalniania mikrodrobin plastiku do środowiska o 30 % do 2030 r., ustanowionego w planie działania na rzecz eliminacji zanieczyszczeń.

Aby uzyskać więcej informacji

Źródło: Komisja Europejska